Trong thời gian vừa qua, phòng cấp cứu – Bệnh viện Bình Định đã tiếp nhận nhiều trường hợp chấn thương rất đặc biệt ở trẻ nhỏ, các chấn thương này sẽ dễ bị bỏ sót và để lại nhiều biến chứng nếu nhân viên y tế không được đào tạo kỹ và phụ huynh không được hướng dẫn nhận biết sớm.
Chấn thương thường xảy ra ở trẻ em dưới 4 tuổi, hay gặp sau khi trẻ bị kéo tay đột ngột hoặc sau té ngã, sau đó trẻ đau nhiều và hạn chế vận động vùng khuỷ tay nhưng khi chụp X- quang thì phần xương và sụn trẻ hoàn toàn bình thường, bác sĩ thường cho trẻ về nhà mà trẻ vẫn không thể di chuyển khuỷ tay hoặc cầm nắm và đau rất nhiều.
Thường các trường hợp này hay rơi vào trường hợp gọi là “Nursemaid Elbow -Khuỷ tay người trông trẻ” (do nguyên thuỷ chấn thương này trước đây thường bị đổ lỗi là do người trông trẻ gây ra). Đây thực chất là 1 chấn thương thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 4 tuổi lúc dây chắn các khướp còn lỏng và khi bị một tác động vào cánh tay (như bị kéo mạnh tay, té, trẻ níu bàn tập đi…) thì 1 trong 2 xương ở cánh tay là xương quay sẽ bị trật ra khỏi vị trí bình thường gây đau rất nhiều, hạn chế vận động và gây tật về hình dáng và vận động về sau nếu không được phát hiện và điều trị (nắn khớp) kịp thời.
Đặc điểm của chấn thương này là rất dễ bị bỏ sót do các bác sĩ khi chụp phim thấy xương trẻ không sao nên thường đánh giá là chấn thương phần mềm thông thường mà ít nghĩ đến trât khớp Trụ-Quay dẫn đến các biến chứng về vận động, hình dạng của khuỷ tay và cánh tay trẻ sau này.
Các chấn thương này thường được dạy ở trường Y và nhận biết sớm ở các nước y tế phát triển. Được tập huấn và đào tạo tại một số nước trên thế giới nên các bác sĩ cấp cứu Bệnh viện Bình Định đã nhận biết và điều trị nhiều trường hợp trẻ bị chấn thương này.
Trường hợp mới tiếp nhận dưới đây tại phòng cấp cứu BV Đình Định là một ví dụ điển hình: Ngày 02/05/2023, một bé gái 3 tuổi được Ba Mẹ đưa vào cấp cứu với tình trạng đau nhiều vùng khuỷ tay trái, bé không thể cử động và từ chối cho mọi người đụng vào khuỷ tay của mình, khi đụng vào thì bé van đau và khóc thét, hỏi quá trình bệnh lý thì Ba mẹ bé cho biết; lúc chiều dẫn bé đi chơi có níu cánh tay mạnh và đột ngột để nâng cháu lên, sau đó bé có biểu hiện như trên, triệu chứng tăng dần nên đưa nhập cấp cứu.
Khi thăm khám ghi nhận trẻ: gấp khuỷ, xoay trong, van đau, hạn chế vận động, trẻ không thể dùng tay cầm nắm đồ vặt (như chum chìa khoá…) được ; Th.s, Bs Hồ Minh Triết trực cấp cứu sau thăm khám lâm sàng và chụp X-quang đã chẩn đoán khả năng cháu bị Nursemaid Elbow nên đã thực hiện nắn khớp khuỷ (nhằm đưa đầu trên xương quay vào lại dây chằn của khớp Trụ-Quay) cho trẻ tại phòng cấp cứu, sau nắn khớp trẻ hết đau, hoạt động tay lại bình thường. Thường sau nắn khớp để đánh giá xương quay đã trở lại vị trí bên trong dây chằng thì bác sĩ sẽ đưa cho trẻ 1 vật yêu thích và trẻ cầm nắm được (trước khi nấn khớp thì không cầm được)
Qua trường hợp này, quý phụ huynh cần tránh nắm kéo tay trẻ nhỏ, đột ngột hoặc quá mạnh để tránh chấn thương trên.
Nguồn bài viết: Phòng Cấp cứu – Bệnh viện Bình Định
